Thì Hiện Tại Hoàn Thành - Công Thức, Cách Dùng Và Vận Dụng

Thì hiện tại hoàn thành (Present Perfect tense) dùng để diễn tả một hành động, sự việc đã diễn ra trong quá khứ nhưng vẫn còn kéo dài đến hiện tại hoặc điều diễn ra đó có kết quả ảnh hưởng đến hiện tại. 

 

Ví dụ 1: She has lived in New York for ten years. (Cô ấy đã sống ở New York được 10 năm.)

 

• Diễn tả một hành động bắt đầu trong quá khứ (sống ở New York) và vẫn còn tiếp diễn đến hiện tại.

 

Ví dụ 2: I have lost my keys, so I can’t open the door. (Tôi đã làm mất chìa khóa, vì vậy tôi không thể mở cửa.)

 

• Diễn tả hành động làm mất chìa khóa trong quá khứ, dẫn đến hậu quả là hiện tại không thể mở cửa.
   

Trong hội thoại tiếng Anh, thì hiện tại hoàn thành được sử dụng khá thường xuyên. Dưới đây là các trường hợp cụ thể khi dùng thì này.
 

Các trường hợp	Ví dụ
Diễn tả một hành động đã bắt đầu trong quá khứ và vẫn còn kéo dài đến hiện tại.	Ví dụ 3: They have worked at this company since 2015. (Họ đã làm việc tại công ty này từ năm 2015 đến nay.)
Diễn tả những sự việc đã xảy ra trong quá khứ nhưng vẫn có tác động đáng kể đến hiện tại.	Ví dụ 4: There has been an accident on the highway, so traffic is heavily delayed. (Đã có một vụ tai nạn trên đường cao tốc, nên giao thông đang bị trì hoãn nghiêm trọng.)
Diễn tả những sự việc, xu hướng xảy ra rất gần với thời điểm nói.	Ví dụ 5: The prices of gasoline have increased sharply this week. (Giá xăng đã tăng mạnh trong tuần này.)
Diễn tả một trải nghiệm hoặc kinh nghiệm trong đời.	Ví dụ 6: I have never eaten sushi before. (Tôi chưa bao giờ ăn sushi trước đây.)

 

Công thức thì hiện tại hoàn thành trong tiếng Anh có cấu trúc chung là “have/has” + động từ phân từ II (Past Participle, viết tắt là V3). 

 

Trong đó, công thức thì hiện tại hoàn thành được chia thành 4 loại: câu khẳng định, câu phủ định, câu nghi vấn yes/no và câu nghi vấn dạng Wh-.

 

Cấu trúc công thức cụ thể của mỗi loại như sau:

 

• Công Thức Thì Hiện Tại Hoàn Thành Câu Khẳng Định

 

Thì hiện tại hoàn thành công thức câu khẳng định có hai dạng: với động từ thường và với động từ “to be”.
 

Động từ thường	Động từ to be
S + have/has + V3	S + have/has + been + complement

 

Ví dụ 7: 

 

- Với động từ thường: She has finished her homework. (Cô ấy đã hoàn thành bài tập về nhà.)

 

- Với động từ to be: They have been very busy lately. (Gần đây họ rất bận.)

 

• Công Thức Thì Hiện Tại Hoàn Thành Câu Phủ Định

 

Đối với câu phủ định, công thức thì hiện tại hoàn thành là gì? 

 

Với trường hợp này, công thức thì hiện tại hoàn thành được chia thành hai cấu trúc riêng cho động từ thường và động từ to be.

 

Động từ thường	Động từ to be
S + have/has + not V3	S + have/has + not + been + complement

 

Ví dụ 8:

 

- Với động từ thường: I haven’t finished my work yet. (Tôi vẫn chưa hoàn thành công việc của mình.)

 

- Với động từ to be: She hasn’t been to Japan before. (Cô ấy chưa từng đến Nhật trước đây.)

 

• Công Thức Thì Hiện Tại Hoàn Thành Câu Nghi Vấn Dạng Câu Hỏi Yes/No

 

Với dạng câu hỏi nghi vấn yes hoặc no, cấu trúc công thức của thì hiện tại hoàn thành sẽ như sau, chúng ta cũng sẽ chia ra hai trường hợp động từ thường và động từ to be.
 

Động từ thường	Động từ to be
Have/has + S + V3	Have/has + S + been + complement

 

Ví dụ 9:

 

- Với động từ thường: Have you finished your assignment? (Bạn đã hoàn thành bài tập của mình chưa?)

 

- Với động từ to be: Has she been to London before? (Cô ấy đã từng đến London trước đây chưa?)

 

• Công Thức Thì Hiện Tại Hoàn Thành Câu Nghi Vấn Dạng Câu Hỏi Wh-

 

Công thức thì hiện tại hoàn thành với loại câu hỏi nghi vấn dạng câu hỏi Wh- có cấu trúc đi cùng động từ thường và động từ to be như sau:
 

Động từ thường	Động từ to be
WH + have/has + S + V3	WH + have/has + S + been + complement

 

Ví dụ 10: 

 

- Với động từ thường: What have you learned from this experience? (Bạn đã học được gì từ trải nghiệm này?)

 

- Với động từ to be: Where has he been all day? (Anh ấy đã ở đâu cả ngày nay?)

 

Quy tắc về cách chia have và has theo chủ ngữ:

 

- She/ He/ It/ Danh từ số ít/ Danh từ không đếm được dùng has.

 

- I/ We / You/ They/ Danh từ số nhiều dùng have.

 

Ngoài việc ghi nhớ công thức, người học có thể nhận biết thì hiện tại hoàn thành thông qua những dấu hiệu đặc trưng sau:

 

- just = recently = lately: gần đây, mới đây

 

- already: đã rồi

 

- ever: đã từng 

 

- before: trước đây

 

- never: chưa từng 

 

- yet: chưa - được dùng trong câu phủ định và câu nghi vấn

 

- so far = until now = up to now = up to the present: cho tới hiện tại, cho tới bây giờ

 

- … the first/ second… time: lần đầu tiên/ thứ hai…

 

- since + mốc thời gian: từ khi (since 1993,...)

 

- for + khoảng thời gian: trong khoảng ( for a long time, for ten years…)

 

Ví dụ 11: She has worked here since 2015. (Cô ấy đã làm việc ở đây từ năm 2015 đến nay.)

 

Ví dụ 12: She has just won the championship! (Cô ấy vừa mới giành chức vô địch!)
 

Việc nắm vững công thức thì hiện tại hoàn thành và các trường hợp nên sử dụng sẽ giúp bạn tránh nhầm lẫn với các thì khác trong tiếng Anh, nhất là thì quá khứ đơn.
 

Công thức chung: S + have/ has + V3   Các trường hợp sử dụng: Diễn tả trải nghiệm, nhấn mạnh kết quả, hành động kéo dài đến hiện tại, sự kiện vừa xảy ra.