Can Và Could Khác Nhau Như Thế Nào - Cách Phân Biệt Ra Sao?

Can là một động từ khiếm khuyết (modal verb) có nghĩa là “có thể”, dùng để diễn tả khả năng, sự cho phép, đưa ra yêu cầu hoặc lời đề xuất của một người hay một vật trong hiện tại hoặc tương lai.

Ví dụ 1: 

You can leave early today. (Bạn có thể về sớm hôm nay.)

- Can diễn tả sự cho phép ngay hiện tại.

This phone can take high-quality photos even in low light. (Chiếc điện thoại này có thể chụp ảnh chất lượng cao ngay cả trong điều kiện ánh sáng yếu.)

- Can diễn tả khả năng của điện thoại trong việc chụp ảnh chất lượng cao.

Cấu trúc sử dụng của Can: 

Lưu ý: Can chỉ dùng được ở dạng nguyên mẫu, không có chia thì và chủ ngữ. Động từ đi theo sau can phải luôn là động từ nguyên mẫu không “to”.

Ví dụ 2:

Câu đúng: She can play the piano very well. (Cô ấy có thể chơi piano rất giỏi.)

Câu sai: She cans play the piano very well.

Trong ví dụ 2 này, dù chủ ngữ thuộc ngôi thứ 3 số ít nhưng can vẫn phải dùng ở dạng nguyên mẫu, không thêm “s”.

Ví dụ 3: 

Câu đúng: He can swim fast. (Anh ấy có thể bơi nhanh.)

Câu sai: He can to swim fast.

Sau can phải luôn là động từ nguyên mẫu, không được tự ý thêm to.
 

Could là dạng quá khứ của can, được dùng để diễn tả khả năng hoặc điều gì đó trong quá khứ, nó cũng có thể diễn ta khả năng trong tương lai hoặc hiện tại với mức độ không chắc chắn. Ngoài ra, could còn được sử dụng như một cách thể hiện sự lịch sự khi yêu cầu hoặc đề xuất. 

Ví dụ 4: She could swim when she was five. (Cô ấy có thể bơi khi mới 5 tuổi.)

Ví dụ 5: Could you tell me which direction the nearest bus stops are? (Bạn có thể cho tôi biết trạm xe buýt gần nhất ở hướng nào không?)

Cấu trúc sử dụng Could cũng giống như Can, chỉ dùng ở dạng nguyên mẫu và động từ theo sau không chia theo thì.

Ví dụ 5:

Câu đúng: When I was a child, I could ride a bike. (Khi tôi còn nhỏ, tôi có thể đi xe đạp.)

Câu sai: When I was a child, I could rode a bike.
 

Để phân biệt can và could một cách chính xác và nhanh chóng, hãy cùng BrightCHAMPS phân tích chúng trong các trường hợp cụ thể sau đây.

• Can Và Could Khi Dùng Miêu Tả Khả Năng

Can được dùng để diễn tả một khả năng hiện tại hoặc một kỹ năng đã có từ quá khứ nhưng vẫn duy trì đến nay.  

Ví dụ 7: He can run 10 kilometers without stopping. (Anh ấy có thể chạy 10km mà không dừng lại.)

Ví dụ 8: I can play the piano because I started learning it when I was five. (Tôi có thể chơi piano vì tôi đã bắt đầu học từ khi tôi 5 tuổi.)

Còn could sẽ được dùng khi nói đến khả năng hoặc những điều mà đối tượng có thể làm được trong quá khứ. 

Ví dụ 9: I could read when I was four, and I still love reading today. (Tôi có thể đọc sách khi mới 4 tuổi, và đến bây giờ tôi vẫn rất thích đọc.)

• Cách Dùng Can Và Could Khi Diễn Tả Điều Có Thể Xảy Ra

Can được dùng khi một tình huống có khả năng xảy ra cao hoặc diễn tả một sự thật phổ biến.

Ví dụ 19: Driving in heavy rain can be dangerous. (Lái xe trong mưa lớn có thể nguy hiểm.)

Could cũng miêu tả tình huống hoặc khả năng xảy ra ở hiện tại hay tương lai nhưng với mức độ chắc chắn thấp hơn. Bên cạnh đó, khi diễn tả một hành động hay tình huống không thực tế cũng có thể dùng could.

Ví dụ 11: It could rain later, so bring an umbrella. (Trời có thể sẽ mưa sau đó, nên hãy mang ô theo.)

• Can Và Could Dùng Trong Đưa Ra Yêu Cầu

Khi đưa ra yêu cầu hoặc xin giúp đỡ, “can” hoặc “could” đều dùng được, tuy nhiên, can thường dùng trong tình huống với đối tượng thân quen, còn trong ngữ cảnh mang tính trang trọng và lịch sự hơn nên dùng could. 

Ví dụ 12: Hey bro, can you pass me the remote? I’m too lazy to get up. (Này anh bạn, đưa tôi cái điều khiển được không? Tôi lười đứng dậy quá.)

Ví dụ 13: Could you lower your voice a little? I have a terrible headache. (Bạn có thể nói nhỏ lại một chút không? Tôi đang bị đau đầu kinh khủng.)

• Khi Nào Dùng Can Và Could Trong Hỏi Ý Xin Phép

Can và could đều có thể được dùng khi muốn xin phép điều gì đó, và cũng như trong trường hợp đưa ra yêu cầu, can phù hợp sử dụng trong môi trường thân quen, còn could sẽ được sử dụng trong các trường hợp cần sự trang trọng để thể hiện lịch sự. 

Ví dụ 14: Can I leave work early today? (Tôi có thể về sớm hôm nay không?)

Ví dụ 15: Could I speak to the manager, please? (Tôi có thể nói chuyện với quản lý được không?)

• Khi Cấm Hoặc Cho Phép Điều Gì Đó Theo Nội Quy, Can Và Could Dùng Thế Nào?

Trong trường hợp ngăn cấm hay cho phép làm gì đó theo những luật lệ có sẵn, can và could đều có thể dùng được. Và thông thường can sẽ dùng trong trường hợp nội quy hiện tại, còn could sẽ dùng khi nói về những nội quy đã có từ trong quá khứ.

Ví dụ 16: You can park your car here. (Bạn được phép đỗ xe ở đây.)

Ví dụ 17: When I was a student, we could use the library until midnight. (Khi tôi còn là sinh viên, chúng tôi được phép sử dụng thư viện đến nửa đêm.)

• Đề Nghị Và Giúp Đỡ Người Khác

Với tình huống đưa ra đề nghị hoặc muốn giúp đỡ điều gì đó, bạn có thể dùng can trong trường hợp giao tiếp bình thường, còn could trong ngữ cảnh cần sự trang trọng hơn.

Ví dụ 18: Can I help you carry those bags? (Tôi có thể giúp bạn mang những túi đó không?)

Ví dụ 19: Could I assist you with your presentation? (Tôi có thể hỗ trợ bạn với bài thuyết trình không?)

Ngoài ra, could còn thể được sử dụng trong trường hợp khi muốn đưa ra một đề xuất, ý kiến nào đó.

Ví dụ 20: We could try a different approach to solve this problem. (Chúng ta có thể thử một cách tiếp cận khác để giải quyết vấn đề này.)
 

Can và could đều là những từ ngữ phổ biến trong tiếng Anh và được dùng rất thường xuyên. Đừng quên cách phân biệt tình huống sử dụng của could và can nhé.